Η νομαρχία είναι καταργημένη βαθμίδα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (1833-2010). Αποτελούσε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και αρμοδιότητά της ήταν η διοίκηση των τοπικών ζητημάτων σε επίπεδο νομού.
Η πρώτη (και τελευταία) ουσιαστική μεταβολή του χαρακτήρα τους έγινε το 1994 με το Ν. 2218 της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος θέσπισε την εκλογή του νομάρχη και του συμβουλίου με άμεση καθολική ψηφοφορία, μετατρέποντας το θεσμό σε πλήρως αιρετό β΄ βάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Λόγω αυτού, οι νομαρχίες μετονομάστηκαν επισήμως σε Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, αν και στην καθημερινή γλώσσα συνέχισαν να αποκαλούνται με την παλαιά ονομασία τους.
Η αιρετή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ξεκίνησε το 1994 με το νόμο 2218/94 και οι πρώτες εκλογές για την ανάδειξη μελών των Αιρετών Νομαρχιακών Συμβουλίων έγιναν στις 16 Οκτωβρίου 1994.
Μέχρι το 1994 βαθμίδα τοπικής αυτοδιοίκησης ήταν μόνο οι Δήμοι και οι Κοινότητες, των οποίων τα όργανα (Δήμαρχοι, Κοινοτάρχες, Δημοτικοί και Κοινοτικοί Σύμβουλοι) ήταν αιρετά και εκλέγονταν άμεσα και απευθείας από τους δημότες. Οι Νομάρχες ήταν διορισμένοι από το Κράτος και αποτελούσαν τους εκφραστές της Κεντρικής Εξουσίας σε τοπικό επίπεδο, ασκούσαν δε έλεγχο στους Δήμους και τις Κοινότητες.
Με το Ν. 2218/1994 καθιερώθηκαν ως δεύτερη βαθμίδα Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (Ν.Α.) οι οποίες, σύμφωνα με το άρθρο 1 του εν λόγω Νόμου, είχαν ως σκοπό την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Περιφέρειας τους, ενώ δεν ασκούσαν πια εποπτεία στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτης βαθμίδας (Δήμους και Κοινότητες). Τα δε όργανα των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (Νομάρχης και Νομαρχιακό Συμβούλιο) εκλέγονταν πλέον άμεσα και απευθείας από τους πολίτες. Κατά το ίδιο άρθρο, μεταξύ των δύο βαθμίδων τοπικής αυτοδιοίκησης δεν υφίστατο ιεραρχική σχέση.
Οι νομαρχίες καταργήθηκαν την τελευταία ημέρα του 2010, σε εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης. Ως β΄ βάθμιοι ΟΤΑ αντικαταστάθηκαν από τις περιφέρειες, ενώ οι αρμοδιότητές τους διαμοιράστηκαν ανάμεσα στις τελευταίες και τους δήμους.
